Highlife, 14.4.2023
Het heeft even geduurd, maar vezelhennep is aan een voorzichtige opmars begonnen in ons land. Pioniers HempFlax en Dun Agro hebben het pad gebaand voor allerlei hennepbedrijven. De roep om meer duurzame landbouw en circulaire productie geeft hen wind in de zeilen. Wereldprimeur in Friesland: hennepverwerker GreenInclusive gaat, als eerste partij ter wereld, CO2-toeslagen betalen aan boeren die vezelhennep telen. Zij kunnen via het bedrijf meerjarige teeltcontracten afsluiten en krijgen dit jaar een CO2-toeslag van €25 per ton droge stof. Dat komt neer op €175 tot €275 extra inkomsten per hectare. Oprichter Marthijs Roorda verwacht dat de toeslag in de toekomst fors omhoog kan door de stijgende vraag naar duurzame bouwproducten.
Green Deal
Dertig jaar geleden startte Ben Dronkers HempFlax, het eerste Nederlandse hennepbedrijf in de moderne geschiedenis. Jarenlang was het pionieren, vechten tegen vooroordelen en verlies lijden. Maar die tijd is voorbij; anno 2023 is hennep doorgedrongen tot de mainstream. Supermarkten verkopen hennepzaad en CBD-producten uit hennep zijn volledig ingeburgerd. In de bouw wordt hennep gebruikt als isolatiemateriaal en in de vorm van hennepbeton. Grote automerken verwerken hennep in dashboards en deurpanelen. In België wordt hennep met succes ingezet om met PFAS vervuilde grond te saneren rond de 3M fabriek in Zwijndrecht. De hennepplanten nemen de PFAS-stoffen op in hun bladeren, de vezels en de stam blijven bruikbaar voor verdere verwerking. Sofie Thijs van de Universiteit Hasselt is als onderzoeker aan het project verbonden. Op de universiteitswebsite somt ze de voordelen van hennep op: ‘De plant kan grote hoeveelheden CO2 opslorpen, heeft veelvuldige toepassingsmogelijkheden en kan worden gebruikt als wisselteelt om de grond terug te voeden. De Europese Unie ziet de hennepteelt daarom ook als belangrijke bijdrage om de Green Deal objectieven te behalen, want de plant past precies binnen de visie van ecologie en duurzame landbouw.’
Groeisubstraten van hennep
Ook de tuinbouw kan profiteren van de milieuvoordelen van hennep. De Eindhovense start-up Terrafibre Europe verkoopt biologische groeisubstraten van hennep. Alle producten worden gemaakt in Canada, vertelt managing director Marinka Heuts. ‘Groeisubstraten van hennepvezel zitten in de lift in Nederland, maar het is een nieuw product, dat zich nog in de door-ontwikkelfase bevindt. Naast hennepvezel bestaan er ook substraten op basis van kokos, onze grootste concurrent als het gaat om duurzame substraten. We merken dat er veel gaande is in de vernieuwing van groeimedia.’ Terrafibre krijgt veel vragen uit het buitenland en de internationale verkopen stijgen sterker dan die in eigen land. Denkt Heuts dat klimaatverandering en het stikstofdebat bijdragen aan de groei van de hennepindustrie? ‘Absoluut! Het is onze missie om bij te dragen aan een duurzame oplossing voor een gezonde voedselproductie. Een van de voordelen van onze hennepvezel producten is dat ze CO2 opnemen. Daarnaast dient de tuinbouwsector vanuit de mondiale klimaatopdracht het gebruik van veen en steenwol, het meest toegepaste substraat in de tuinbouw, significant te gaan afbouwen. Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. De grote telers van zacht fruit en de vertical farmers van sla, kruiden en microgreens moeten overstappen op een circulaire en duurzame voedselproductie. Steenwol en veen zijn niet biologisch afbreekbaar en moeten vernietigd worden, wat dus niet meer wenselijk is.’
Kweekblokjes van hennep
Meer mogelijkheden
Voor Tom Pankras is werken in de hennepindustrie een droom die uit is gekomen. Hij groeide op in de kop van Noord-Holland en werkt sinds vorig jaar bij Hemp-Drying.com in Anna Paulowna. Tijdens zijn opleiding business studies verdiepte hij zich in cannabis en industriële hennep. Hij nam zich voor om na zijn studie de toepassing van hennep te bevorderen. Pankras: ‘Ik zag een probleem van de kip en het ei, met een enorme hoeveelheid mogelijkheden, wat nog weinig bekend was bij de bevolking. En een hennepsector die nog niet rendabel en praktisch genoeg was om zich op grote schaal te ontpoppen.’ Pankras kwam in contact met de eigenaar van Agratechniek, sinds 1974 specialist in drooginstallaties voor landbouwgewassen als bloembollen, fruit en groentezaden. Dochterbedrijf Cannabis Drying levert sinds tien jaar ook installaties om cannabis te drogen. Er was dus al ervaring in huis, maar Pankras zag meer mogelijkheden: ‘Voor het drogen van het zaad en de bloemen, maar vooral voor het gecontroleerd roten van de hennepstengel’. Bij het roten worden de stengels aan water blootgesteld. ‘De hennepstengel bestaat uit korte en lange vezels en een kern van hennephout, de scheven’, legt Pankras uit. ‘Die delen zitten aan elkaar met een soort lijm, pectine. Bij het rootproces breken enzymen van de schimmels en microben op de hennepstengels en in de bodem deze lijm af. De vezels en de houtige kern komen daardoor vrij en kunnen van elkaar gescheiden worden.’
Klimaatverandering
Roten gebeurt nu nog op de traditionele manier, door de stengels op het veld te leggen, het zogenaamde dauwroten. Pankras: ‘Hierbij ben je afhankelijk van de weersomstandigheden, waardoor je geen constante kwaliteit kan leveren aan de verwerkingsindustrie. Voor de groei van de industrie zou het op een meer constante, makkelijke en gecontroleerde wijze moeten gebeuren.’ Daarom ontwikkelt Hemp-Drying, een nieuwe dochter van Agraindustrie, een installatie die precies dat doet: gecontroleerd roten. ‘In een gesloten omgeving, als een afgesloten cel met kisten en een lucht verdeelwand, worden de perfecte condities gecreëerd voor de schimmels of enzymen die het rootproces faciliteren.’ Ook Pankras denkt dat klimaatverandering aan de groei van de hennepindustrie bijdraagt. ‘Klimaatverandering en de degradatie van de natuur in mijn directe omgeving zijn voor mij een reden geweest om me toe te wijden aan industriële hennep. Ik leer om mij heen dat ik niet de enige ben die vanuit die overtuiging met hennep werkt. In de huidige situatie is het nog zo dat ik mijzelf alles heb moeten bijbrengen over cannabis en hennep. Met de hulp van de pioniers die voor mij kwamen en het lef hadden om hun visie voor hennep te delen, mensen te onderwijzen en bedrijven hiervoor op te zetten.’
Volop kansen
Voor boeren biedt hennep volop kansen, daar is Pankras van overtuigd. ‘Ik zou graag zien dat actief wordt ingezet op de teelt van industriële hennep op landbouwgrond van veehouders. Bijvoorbeeld in een coöperatievorm, waarbij de hennep centraal wordt verwerkt tot hennepbeton en isolatiemateriaal. Waarvoor de veeboeren een eerlijke vergoeding krijgen en de ruimte om hun veestapel te doen krimpen, zonder hun bedrijf te verliezen.’ De plant kan de wereld redden, dat is Pankras met de hippies eens. ‘De kracht van cannabis is dat het een plant van overvloed is en dat iedereen met een zaadje de kans heeft om het te groeien. Dit stelt mensen over de hele wereld in staat om een lokale waardeketen en economieën op te zetten, waarbij de welvaart van de mensen én de natuur wordt verhoogd.’ Het is duidelijk: Caroline van der Plas moet als de wiedeweerga op werkbezoek in Anna Paulowna.
5 milieuvoordelen van hennep
1: CO2 opslag
Een hectare hennep slaat in slechts vijf maanden negen tot vijftien ton CO2 op, vergelijkbaar met de hoeveelheid die door een jong bos wordt opgeslagen.
2: De vicieuze cirkel van ziekten doorbreken
Hennep helpt de vicieuze cirkel van ziekten te doorbreken bij gebruik in gewasrotatie (wisselbouw). Onkruid wordt verstikt door de snelle groei van de schaduwrijke hennepplant.
3: Preventie van bodemerosie
De dichte bladeren van hennep vormen een natuurlijke bodembedekker, die waterverlies vermindert en de bodemtegen erosie beschermt. Hennep bedekt de grond al drie weken na ontkieming.
4: Bevordering van biodiversiteit
De bloei vindt meestal plaats tussen juli en september, als andere gewassen weinig stuifmeel produceren. Hennep produceert grote hoeveelheden stuifmeel, biedt beschutting aan vogels en hennepzaad is voedsel voor dieren.
5: Weinig of geen gebruik van pesticiden
Hennep is door het ontbreken van natuurlijke predatoren weinig vatbaar voor plantenziektes, waardoor gebruik van pesticiden meestal vermeden kan worden.
(Bron: Europese Unie)
Nieuw: Hennepindustrie.nl
In februari ging de website Hennepindustrie.nl live. Oprichter is Mauro Picavet, die sinds 2020 de website
cannabisindustrie.nl runt. Doel van de nieuwe zuster-website is “geïnteresseerden op een professionele manier informeren over industriële hennep (vezelhennep) in Nederland en het buitenland”. De artikelen zijn ingedeeld in de categorieën hennepindustrie nieuws, CBD-nieuws en politiek nieuws dat relevant is voor de hennepsector.
